15 декабря 2024 года - День чая.
В Бурятии у нас чай варят в котлах или чайниках, в кипящую воду вводят чай, когда он вскипит, вливают молоко и дают вскипеть, после чего чай настаивают 10-15 минут и пьют горячим. Чай получается с неповторимым ароматом леса и кипячёного молока или сливок. К чаю подают шаньги или оладушки.
Теперь на родном баргузинском наречии бурятского языка.
Үндэр гонзогор бэетэй сайн домбо манай Баргажан нютагай дэбисхэр дээрэ «ёдоохон» гээд нэрлэдэг байгаа. Һайн «байтуун»-сай болгохиин тула, энэ ёдоохон соогоо бусалаан уһаар «хирпиисэ» сай байхабайтай худхаад, буулгаха.
Үбһэ хуряалгайн үедэ «минюухэйдээ» ногоо сабшажа байгаан наһатайшуул малгаашни - үдэрэй - үдчиин эдеэлгэндээ хюһаран үнеэнаан гараан үдхэн сайлгаса хээд, амтатай һайхан сай шандаг байгаа. Бухал шэрдэг биштхаан манда зарьматалдаа иимэ сай а́йгалха, юундэб гэхдүүг, һүүлдэнь бригадайн хүдмэриин хойнаан эдэ багашуул бухалнууша шэржэ үхаабз гэан һанаатайгаар.
Баргажан бурайдуудай зарьма үгэнүүдэй тайлбари бэшчэ абаада иимэ байна:
- «Сайлгаса» - сайда нэмээхэ һүн;
- «Хюһаран үнеэн» - тугалһаар долоо-найма һара болаан үнеэн, һүниинь теэд үдхэн, тоһолиг болдог;
- «Байтуун» - таргуун болтороо тэжээгдаан адуун (гүүн), үбэлэй үүсэ болдог; «байтуун сай» - яһала эдеэшаан, амтатай, үдхэн һүөөр сайлгаан «байхбайтай» сай;
- «Ёдоохон» - өөдөө ёдойгаан ехэ бэшэ үбүүни сомоо; «ёдоохон» - сай буулгаха үндэр гонзогор домбо...
Фото-зураг дээрэ: 1) Үбһэ хуряалгайн үедэ гал дээрэ табяад сайн уһа бусалгаха домбо; 2) Сай буулгаха ёдоохон домбо.
Цыренжаб Чойропов. Баргажан буряадуудай зугаалдаг аялгаар бэшэгдэбэ.
В Бурятии у нас чай варят в котлах или чайниках, в кипящую воду вводят чай, когда он вскипит, вливают молоко и дают вскипеть, после чего чай настаивают 10-15 минут и пьют горячим. Чай получается с неповторимым ароматом леса и кипячёного молока или сливок. К чаю подают шаньги или оладушки.
Теперь на родном баргузинском наречии бурятского языка.
Үндэр гонзогор бэетэй сайн домбо манай Баргажан нютагай дэбисхэр дээрэ «ёдоохон» гээд нэрлэдэг байгаа. Һайн «байтуун»-сай болгохиин тула, энэ ёдоохон соогоо бусалаан уһаар «хирпиисэ» сай байхабайтай худхаад, буулгаха.
Үбһэ хуряалгайн үедэ «минюухэйдээ» ногоо сабшажа байгаан наһатайшуул малгаашни - үдэрэй - үдчиин эдеэлгэндээ хюһаран үнеэнаан гараан үдхэн сайлгаса хээд, амтатай һайхан сай шандаг байгаа. Бухал шэрдэг биштхаан манда зарьматалдаа иимэ сай а́йгалха, юундэб гэхдүүг, һүүлдэнь бригадайн хүдмэриин хойнаан эдэ багашуул бухалнууша шэржэ үхаабз гэан һанаатайгаар.
Баргажан бурайдуудай зарьма үгэнүүдэй тайлбари бэшчэ абаада иимэ байна:
- «Сайлгаса» - сайда нэмээхэ һүн;
- «Хюһаран үнеэн» - тугалһаар долоо-найма һара болаан үнеэн, һүниинь теэд үдхэн, тоһолиг болдог;
- «Байтуун» - таргуун болтороо тэжээгдаан адуун (гүүн), үбэлэй үүсэ болдог; «байтуун сай» - яһала эдеэшаан, амтатай, үдхэн һүөөр сайлгаан «байхбайтай» сай;
- «Ёдоохон» - өөдөө ёдойгаан ехэ бэшэ үбүүни сомоо; «ёдоохон» - сай буулгаха үндэр гонзогор домбо...
Фото-зураг дээрэ: 1) Үбһэ хуряалгайн үедэ гал дээрэ табяад сайн уһа бусалгаха домбо; 2) Сай буулгаха ёдоохон домбо.
Цыренжаб Чойропов. Баргажан буряадуудай зугаалдаг аялгаар бэшэгдэбэ.
2791