Шэнэ елдээ дахин дурадхахам байз амтатай энэ эдеэ…
Казы. Адууни мяхаар гэртээ шануулаан колбаса ( хиимэ).
Средни Ази ямар нэгэ хэрэгээр ошоо хадаа, гээ түрүүн Казы гэжэ нэгэ муухай гоё эдьхиимэй асархаа шэбшээрэйт. Хүдииш тэрээни абаа хадатнай - всё равно гэртэлдэтнай хүртхой байха. Юундэб гэхэдүүг? … Казыеш хар малгаашаар, али үдэр гэрэлдэш, үдьчиин
боро хараанаарууг эдеэш хада хамаагой - без надоел болдоггойгэй. Намда веринэгойт, юу?
Казы гээшэмнай адууни мяхаар гэртэ шануулаан колбаса, бузар амтайгаар ангилхаан хажуутай, «нежны вкустай». Казы - гансал гэртээ бэлдаан эдеэн хиим, ондоо хаанашье ехээр hамжаан-наймаанда, хари гүрэндэш худалдахаар шандаггой.
Тэрээнииш амайран эдьхэдэ хамаагой, колбасадля нимгээр хэршээд, хажуу тээнь үшөө hонгино хэршээд нэмээ хадатнай болхо, ганса тэрэ hонгинаанаа кольцоонууша хээрэйгты - гоёохиин түлѳѳл даа, вообще казытнай ямарш остоол баян - дүүрэн болхгол даа, харжайгаарайгты даа! Ассорти хээш хада хамаагой (базаар копчёно колбаса, казы, шануулаан үхэрэ хэлэн юумэшэ худхаад).
…Урайн иишээ-тиишээ нүүжайгаан зон (кочевники) адуунайш мяханаан дээриимэ үгэй гэж тоолдог байгиим. Тэдэшни тархитай зон байгаа хиим (мүнөөнэйхидли бэшэ), ойлгодог байгаа бшу даа, адуунш именно хүйтөөр эдьхэдэ хү, хүүни осоодьхи дулаасуулдаг гэжэ. Нүгөө мяхануудта орходоо, адуунайш мяхан белок, аминокислота юумээр баян хиим, хүн хүдииш эдеэ хадаа яахашгой, бузар хүнгэн, тааруу эдеэн бшуу. Тэрнаан амяараа, хэзээш муухай болхой (урайни сагта ямар холодильник байгаа гээбш даа).
Средни Азидаш казыяа шанхадаа өөрэйнь рецептээр хэдэгэл даа, тэдээни хүсхѳѳр бэшиимааб даа («муу нохойн hанаан - долоон гүрөөhэни хойнаан» гэгшэ блег?). Но всё-таки туршаад үзхейдтяа. Казы шанхаан амяараа, эдэ зонш үшөө тэрнээ хатаагаад, коптиидаг. Тэрээни хүсөөр нүүдэл малшадта харгын холодо олон үдэр ябхадань бузар зохид байгаа хиим. Если зүбөөр подвал, погреб соогоо хадалгаадатнай, казытнай гурбан ел соо яахашгой! Тэрэш коньякдли тхиим, выдержакатай болходоо - үшөө ехэ амтатай, үнтэй-сэнтэй байха.
Заа гэж, эхилээд туршхойдтяа…
Манда юун хэрэгтэйб гэхэдэ, 1 метр адуунай дотор (үхэрэйнхиие абжайбат, тэр дороо хахарха), 1 хиилэ адуунай зѳѳлэн мяха, 300 грамм адуунай үүхэ (айрбан хамаагой, таарха), хара перец - 1 сайнай ложка, баһа 1 столово ложка дабуун. Бэшэ мангюун- тангюун, укроп-чеснок хэрэггой. (Эннээ гурба-дүрбэ дахин ехээр хэжэ болхот - остоолдоо хүдии хүн болоошоороо).
Мяхан үүхэн хоёроо арбаад сантиметр полосконуудаар (ну, ута хирмасануудтал) хэршхэд. Тяам бэеэрээ мерхаан (эмалированна) тазик руу тэрнээ хээд, дабуулхат, перцээ нэмхэт, баруун гараараа зад бажуухат. Теэд мяхаяа дээраань марляар хушаад, хүйтэншэг газарта нэгэ-хоёр сутка байлгхат. Үшөө нэгэ дахин сагаа дунда багаарнь бажуугаа-худхаадатнай бүриш һайн байгаа.
Бүдүүн дотроо угаагаад, урбуулхат, дабуулаад, хүйтэн-халуун уһад соо очерьдёор зайлхад. Нэгэ захаань начинкаа хэжэ эхилхэт, мяхаяа үүхэтэй андалджайгаад, шэхэхэд тэрэ дотор руугаа. Һүүлдэнь хоёр тэйгаань зад уяад, хүйтэн уһатай хастрюль соо хээрэйгты. Хоёр час хэриин шанхад, дунда зэргэйн гал дээрэ, абаар уһанаа бусалхада, Казыяа аальханаар эндэ-тэндаань белкээр хадхаарайгты (мяхани шүүһэн нюур руутнай һүржайгшаб, бэеэ гамнажа урайгаа хастрюльяа хабхаг баряарайгты).
Болаан боро эдеэеэ остоолдоо хүйтөөр хүргөөд табяадатнай дээрэ байгаа. Так-то халуугаарш эдьхээрал даа.
Врачууд эн-тэр хатаан, ямар жирна эдеэм, то-другое гэхэ байха, а-аа, тэдээни абяанда
бү орооройгтылээ. Казыгаан амтатай юумэн үгэй хиим!
Эдеэн болоо!
Амтатайгаар эдеэлэгты!
Цыренжаб Чойропов баргажанаа аялгаар бэшэбэ.
*****
Мясо для «Казы» купили на рынке «Новый Стимул» (ул. Иволгинская, 13а). Или иногда говорят «на 5-м километре Левого берега».
«Конину будете покупать в самом лучшем, в самом выгодном мясном ряду на самом лучшем рынке города», - порекомендовал нам наш друг.
Сам он, по его рассказу, неоднократно покупал мясо, свежее, самых разных размеров и участков туш. И добавил, что покупать мясо оптом гораздо выгоднее.
... В торговых рядах рынка «Новый Стимул» остановились у лотка с говядиной и кониной. За прилавком в мясном ряду стояла красивая миловидная девушка. У неё-то шла бойкая торговля, именно там нашли дешёвую и при этом замечательную, жирную конину.
Перед нами сухое чистое место. «Ароматы» мясных рядов и пахнущих свежей кровью туш туда практически не просачивались.
Познакомились. Продавшицу зовут Агунова Надежда Анатольевна.
…«Откровенно говоря, буду чувствовать себя неудобно перед коллегами по работе», - сказала она, когда мы сказали ей о своём намерении написать небольшую заметку в родном ей паблике «Баргузинская долина / Баргажанай гол».
На снимке: Надежда Агунова (фото нашли в мессенджере).
Мы предложили бы уважаемым землякам в предновогоднее время дёшево купить у неё говядину и конину; мясо-то в основном из улуса Улюнхан Курумканского района.
Мясо улюнханское - это один из немногих брендов присутствующих на региональном рынке, который заметно выделяется среди прочих мясных продуктов. Высокая планка качества, которую изначально задала себе улюнханская продукция, ни разу не занижалась...
Казы. Адууни мяхаар гэртээ шануулаан колбаса ( хиимэ).
Средни Ази ямар нэгэ хэрэгээр ошоо хадаа, гээ түрүүн Казы гэжэ нэгэ муухай гоё эдьхиимэй асархаа шэбшээрэйт. Хүдииш тэрээни абаа хадатнай - всё равно гэртэлдэтнай хүртхой байха. Юундэб гэхэдүүг? … Казыеш хар малгаашаар, али үдэр гэрэлдэш, үдьчиин
боро хараанаарууг эдеэш хада хамаагой - без надоел болдоггойгэй. Намда веринэгойт, юу?
Казы гээшэмнай адууни мяхаар гэртэ шануулаан колбаса, бузар амтайгаар ангилхаан хажуутай, «нежны вкустай». Казы - гансал гэртээ бэлдаан эдеэн хиим, ондоо хаанашье ехээр hамжаан-наймаанда, хари гүрэндэш худалдахаар шандаггой.
Тэрээнииш амайран эдьхэдэ хамаагой, колбасадля нимгээр хэршээд, хажуу тээнь үшөө hонгино хэршээд нэмээ хадатнай болхо, ганса тэрэ hонгинаанаа кольцоонууша хээрэйгты - гоёохиин түлѳѳл даа, вообще казытнай ямарш остоол баян - дүүрэн болхгол даа, харжайгаарайгты даа! Ассорти хээш хада хамаагой (базаар копчёно колбаса, казы, шануулаан үхэрэ хэлэн юумэшэ худхаад).
…Урайн иишээ-тиишээ нүүжайгаан зон (кочевники) адуунайш мяханаан дээриимэ үгэй гэж тоолдог байгиим. Тэдэшни тархитай зон байгаа хиим (мүнөөнэйхидли бэшэ), ойлгодог байгаа бшу даа, адуунш именно хүйтөөр эдьхэдэ хү, хүүни осоодьхи дулаасуулдаг гэжэ. Нүгөө мяхануудта орходоо, адуунайш мяхан белок, аминокислота юумээр баян хиим, хүн хүдииш эдеэ хадаа яахашгой, бузар хүнгэн, тааруу эдеэн бшуу. Тэрнаан амяараа, хэзээш муухай болхой (урайни сагта ямар холодильник байгаа гээбш даа).
Средни Азидаш казыяа шанхадаа өөрэйнь рецептээр хэдэгэл даа, тэдээни хүсхѳѳр бэшиимааб даа («муу нохойн hанаан - долоон гүрөөhэни хойнаан» гэгшэ блег?). Но всё-таки туршаад үзхейдтяа. Казы шанхаан амяараа, эдэ зонш үшөө тэрнээ хатаагаад, коптиидаг. Тэрээни хүсөөр нүүдэл малшадта харгын холодо олон үдэр ябхадань бузар зохид байгаа хиим. Если зүбөөр подвал, погреб соогоо хадалгаадатнай, казытнай гурбан ел соо яахашгой! Тэрэш коньякдли тхиим, выдержакатай болходоо - үшөө ехэ амтатай, үнтэй-сэнтэй байха.
Заа гэж, эхилээд туршхойдтяа…
Манда юун хэрэгтэйб гэхэдэ, 1 метр адуунай дотор (үхэрэйнхиие абжайбат, тэр дороо хахарха), 1 хиилэ адуунай зѳѳлэн мяха, 300 грамм адуунай үүхэ (айрбан хамаагой, таарха), хара перец - 1 сайнай ложка, баһа 1 столово ложка дабуун. Бэшэ мангюун- тангюун, укроп-чеснок хэрэггой. (Эннээ гурба-дүрбэ дахин ехээр хэжэ болхот - остоолдоо хүдии хүн болоошоороо).
Мяхан үүхэн хоёроо арбаад сантиметр полосконуудаар (ну, ута хирмасануудтал) хэршхэд. Тяам бэеэрээ мерхаан (эмалированна) тазик руу тэрнээ хээд, дабуулхат, перцээ нэмхэт, баруун гараараа зад бажуухат. Теэд мяхаяа дээраань марляар хушаад, хүйтэншэг газарта нэгэ-хоёр сутка байлгхат. Үшөө нэгэ дахин сагаа дунда багаарнь бажуугаа-худхаадатнай бүриш һайн байгаа.
Бүдүүн дотроо угаагаад, урбуулхат, дабуулаад, хүйтэн-халуун уһад соо очерьдёор зайлхад. Нэгэ захаань начинкаа хэжэ эхилхэт, мяхаяа үүхэтэй андалджайгаад, шэхэхэд тэрэ дотор руугаа. Һүүлдэнь хоёр тэйгаань зад уяад, хүйтэн уһатай хастрюль соо хээрэйгты. Хоёр час хэриин шанхад, дунда зэргэйн гал дээрэ, абаар уһанаа бусалхада, Казыяа аальханаар эндэ-тэндаань белкээр хадхаарайгты (мяхани шүүһэн нюур руутнай һүржайгшаб, бэеэ гамнажа урайгаа хастрюльяа хабхаг баряарайгты).
Болаан боро эдеэеэ остоолдоо хүйтөөр хүргөөд табяадатнай дээрэ байгаа. Так-то халуугаарш эдьхээрал даа.
Врачууд эн-тэр хатаан, ямар жирна эдеэм, то-другое гэхэ байха, а-аа, тэдээни абяанда
бү орооройгтылээ. Казыгаан амтатай юумэн үгэй хиим!
Эдеэн болоо!
Амтатайгаар эдеэлэгты!
Цыренжаб Чойропов баргажанаа аялгаар бэшэбэ.
*****
Мясо для «Казы» купили на рынке «Новый Стимул» (ул. Иволгинская, 13а). Или иногда говорят «на 5-м километре Левого берега».
«Конину будете покупать в самом лучшем, в самом выгодном мясном ряду на самом лучшем рынке города», - порекомендовал нам наш друг.
Сам он, по его рассказу, неоднократно покупал мясо, свежее, самых разных размеров и участков туш. И добавил, что покупать мясо оптом гораздо выгоднее.
... В торговых рядах рынка «Новый Стимул» остановились у лотка с говядиной и кониной. За прилавком в мясном ряду стояла красивая миловидная девушка. У неё-то шла бойкая торговля, именно там нашли дешёвую и при этом замечательную, жирную конину.
Перед нами сухое чистое место. «Ароматы» мясных рядов и пахнущих свежей кровью туш туда практически не просачивались.
Познакомились. Продавшицу зовут Агунова Надежда Анатольевна.
…«Откровенно говоря, буду чувствовать себя неудобно перед коллегами по работе», - сказала она, когда мы сказали ей о своём намерении написать небольшую заметку в родном ей паблике «Баргузинская долина / Баргажанай гол».
На снимке: Надежда Агунова (фото нашли в мессенджере).
Мы предложили бы уважаемым землякам в предновогоднее время дёшево купить у неё говядину и конину; мясо-то в основном из улуса Улюнхан Курумканского района.
Мясо улюнханское - это один из немногих брендов присутствующих на региональном рынке, который заметно выделяется среди прочих мясных продуктов. Высокая планка качества, которую изначально задала себе улюнханская продукция, ни разу не занижалась...
1857