«Ямар шалтагаанаар оюун ухаанай гэрэл унтараа бэ!
Ямар ушараар һаруул зүрхэн сохилхоёо болёоб даа!».
Мисудзу Канэко: дура буляама ирагуу найруулгатай.
Мисудзу Канэко (1903-1930) - япон шүлэгшэн ба хүгжэм зохёогшо. Сэндзаки гэжэ нэрэтэй загаһашадай һуудаг тосхондо түрэһэн байна. Энэ хадаа мүнөө сагай Ямагути префектурын Нагато хотодо оролсоно.
(Нагато хото Хонсю томо аралай баруун-хойто зүгтэ оршодог. Үсэгэлдэр 2024 оной январиин 1-дэ эндэ ехэ гэгшээр газар хүдэлөө).
Мисудзу бүхы амиды юумэндэ энэрхыгээр хандадаг сэдьхэлэй асари ехэ хүсэлтэй басаган һэн. Болгоомжотой, тэсэжэ ядан хүлеэһэндэл харасань ямар нэгэ орхигдоһон зүйл, мартагдаһан үзэгдэл тээшэ анхараатай байгаа.
Тэрэнэй һанаагаар, бүхы юумэн бүгэдэ амиды, мэдэрэлтэй байгаа хаш даа - ургамал, шулууншье, телеграфна бахана хүрэтэрөө! Ирагуу найруулагша ангууриин хойноһоо үншэрөөд үлэһэн далайн кит загаһанай заахан үриин гансаардалга бэе дээрээ мэдэрһэн шэнги болодог байгаа. Шүүдэртэ сүршүүлһэн сэсэгэй уй гашуудалай нулимса мүн лэ мэдэрһэн шэнгеэр харагдаха...
Мисудзу хүнгөөр мүн сэбэрхэнээр зохёолнуудаа бэшэдэг байгаа. Ирагуу найруулга хэлэниинь япон үндэстэ зан заншал абаа - эелдэр зөөлэхэнөөр оршон байдалда хандаха. Мисудзу Канэкогой найруулганууд элирхэй хэлэнэй сэдьхэл һанаа дүүрэн аялгатай.
Канэко шүлэгшэнэй абъяас япон Тайсе үеын эсэстэ комета одо мүшэн шэнги харагдаад үнгэрөөл даа.
1926 ондо эхэ эсэгэнь басагаяа, хайрлангүй байгаа мэтэ, дурагүй хүбүүндэнь хадамда үгэһэн байна. Хүйхэр энэ золигынь һамгандаа шүлэгүүдээ суглуулан хэблэхыень хориһон юм хаш, тэрэ мүртөө нүхэрөө мэхэлжэ, ондоо эхэнэрнүүдээр гүйлдэдэг болоо, үхибүүтэй болоошье һаа, бүри заһараагүй.
Үзэлэй муухай ёрото тиимэрхүү юумэндэнь эсэргүүсэн, Канэко бэедээ гар хүрэжэ, амияа хорлоһон. Оройдоол 26 наһатай байгаал даа, баарһанш.
Абъяас ехэтэ хүнэй харамтайгаар нүгшэһэн ябадал - энэ гээшэл даа...
Бидэ Мисудзу Канэко япон поэдэй нэгэ шүлэг оршуулаад туршабабди. Танай анхаралда:
Бульжамуур шубуухай, хонхохон, мүн баһа би.
Гараараа би дэбеэд-дэбеэд,
Тэнгэри руу огтохоншье ниидэжэ шадахагүйб.
Агаарта дэгдээд дууладаг бульжамуур шубуухай намдал адли
Газараар хурдан гүйжэшье шадахагүй бэшэ аал.
Хүдэлгөөд-хүдэлгөөд бүхы бэеэрээ,
Уянгата гоё дуу гаргажа шадахагүйб.
Жэнгинүүр хонхохон, намдал адли теэд
Олон дуу дуулажа шадахагүйл.
Жэгүүртэ шубуухай, жэнгинүүр хонхо
Тиигээд баһа би
Бүгэдэ ондо ондоо байһамнай һайхан лэ.
*****
На русском языке эти стихи звучат так:
«Я, птичка и колокольчик»
Даже руки в стороны расправив,
В небеса полететь не смогу,
Птичка может летать, но меня
На земле не догонит, коль я побегу.
Даже буду всем телом дрожать,
Серебристый трезвон не издам,
Колокольчик звенит, но зато
Столько песен не знает как я.
Колокольчик и птичка и я -
Мы различны, но все хороши.
(Натали Бэлл).
Гэрэл-зураг дээрэ: Мисудзу Канэко.
Цыренжаб Чойропов.
Ямар ушараар һаруул зүрхэн сохилхоёо болёоб даа!».
Мисудзу Канэко: дура буляама ирагуу найруулгатай.
Мисудзу Канэко (1903-1930) - япон шүлэгшэн ба хүгжэм зохёогшо. Сэндзаки гэжэ нэрэтэй загаһашадай һуудаг тосхондо түрэһэн байна. Энэ хадаа мүнөө сагай Ямагути префектурын Нагато хотодо оролсоно.
(Нагато хото Хонсю томо аралай баруун-хойто зүгтэ оршодог. Үсэгэлдэр 2024 оной январиин 1-дэ эндэ ехэ гэгшээр газар хүдэлөө).
Мисудзу бүхы амиды юумэндэ энэрхыгээр хандадаг сэдьхэлэй асари ехэ хүсэлтэй басаган һэн. Болгоомжотой, тэсэжэ ядан хүлеэһэндэл харасань ямар нэгэ орхигдоһон зүйл, мартагдаһан үзэгдэл тээшэ анхараатай байгаа.
Тэрэнэй һанаагаар, бүхы юумэн бүгэдэ амиды, мэдэрэлтэй байгаа хаш даа - ургамал, шулууншье, телеграфна бахана хүрэтэрөө! Ирагуу найруулагша ангууриин хойноһоо үншэрөөд үлэһэн далайн кит загаһанай заахан үриин гансаардалга бэе дээрээ мэдэрһэн шэнги болодог байгаа. Шүүдэртэ сүршүүлһэн сэсэгэй уй гашуудалай нулимса мүн лэ мэдэрһэн шэнгеэр харагдаха...
Мисудзу хүнгөөр мүн сэбэрхэнээр зохёолнуудаа бэшэдэг байгаа. Ирагуу найруулга хэлэниинь япон үндэстэ зан заншал абаа - эелдэр зөөлэхэнөөр оршон байдалда хандаха. Мисудзу Канэкогой найруулганууд элирхэй хэлэнэй сэдьхэл һанаа дүүрэн аялгатай.
Канэко шүлэгшэнэй абъяас япон Тайсе үеын эсэстэ комета одо мүшэн шэнги харагдаад үнгэрөөл даа.
1926 ондо эхэ эсэгэнь басагаяа, хайрлангүй байгаа мэтэ, дурагүй хүбүүндэнь хадамда үгэһэн байна. Хүйхэр энэ золигынь һамгандаа шүлэгүүдээ суглуулан хэблэхыень хориһон юм хаш, тэрэ мүртөө нүхэрөө мэхэлжэ, ондоо эхэнэрнүүдээр гүйлдэдэг болоо, үхибүүтэй болоошье һаа, бүри заһараагүй.
Үзэлэй муухай ёрото тиимэрхүү юумэндэнь эсэргүүсэн, Канэко бэедээ гар хүрэжэ, амияа хорлоһон. Оройдоол 26 наһатай байгаал даа, баарһанш.
Абъяас ехэтэ хүнэй харамтайгаар нүгшэһэн ябадал - энэ гээшэл даа...
Бидэ Мисудзу Канэко япон поэдэй нэгэ шүлэг оршуулаад туршабабди. Танай анхаралда:
Бульжамуур шубуухай, хонхохон, мүн баһа би.
Гараараа би дэбеэд-дэбеэд,
Тэнгэри руу огтохоншье ниидэжэ шадахагүйб.
Агаарта дэгдээд дууладаг бульжамуур шубуухай намдал адли
Газараар хурдан гүйжэшье шадахагүй бэшэ аал.
Хүдэлгөөд-хүдэлгөөд бүхы бэеэрээ,
Уянгата гоё дуу гаргажа шадахагүйб.
Жэнгинүүр хонхохон, намдал адли теэд
Олон дуу дуулажа шадахагүйл.
Жэгүүртэ шубуухай, жэнгинүүр хонхо
Тиигээд баһа би
Бүгэдэ ондо ондоо байһамнай һайхан лэ.
*****
На русском языке эти стихи звучат так:
«Я, птичка и колокольчик»
Даже руки в стороны расправив,
В небеса полететь не смогу,
Птичка может летать, но меня
На земле не догонит, коль я побегу.
Даже буду всем телом дрожать,
Серебристый трезвон не издам,
Колокольчик звенит, но зато
Столько песен не знает как я.
Колокольчик и птичка и я -
Мы различны, но все хороши.
(Натали Бэлл).
Гэрэл-зураг дээрэ: Мисудзу Канэко.
Цыренжаб Чойропов.
3893