«Нютаг хэлэн» сонин дэлхэйн агууехэ уран зохёолшодой зарим тэды богонихон рассказуудые буряадшалдаг заншалтай.
Михаил Зощенкын бэшэһэн «Интеллигентка» гэжэ нэрэтэй рассказ Дулма Баторова баргажан буряадуудай аялгаар оршуулба.
«Нютаг хэлэн» сониной ахамад редактор Цыренжаб Цыдыпович Чойропов.
*****
К Международному дню шахмат — празднику интеллектуальной и интеллигентной игры.
Интеллигентка.
Михаил Зощенко.
Намда, ахатан, шахмат нааддаг изиинүүдэй урай хэлхиимэ балай үгэйл даа. Алгаа хараад, а́йгадаа угаагаад, бэеэ һамааруулжа наадчайгал даа, дуртайм хадаа. Теэд зарьмашуулайнь «иимэбдь-тиимэбдь» гэжайш аашалхадань - о́й дургойбэй. Тэдээнаан баһа «обирготоодшье» абаам.
Нэгтэ домоуправлени руу шашка наадхаа ерээб. Улаан буланда нэгэ изии һууна, полуинтеллигентна видтэй гэхээр, хюмуудаа шэрдаан. Докториинбрэй или овощной хамжаанай продавецимууг? Нам руу «зырк-зырк» хараад, «шахмат аляадхамнайг?», - гэжэ һураа.
Би һонирхооб: хаанаан иимиимэн би болооб гэжэ? Мани микрорайон соо хараагойм. Би наагуур теэд хэлнэм: «Наадии теэд. Слон офицер хоёроо илгаруулхиимаабзадтаа». «Тэрээн тухай бү яарагты», - гээд пешкээрээ хахад доска дээгүүр алхаад ябаба.
Наадабабдь. Минии байдал тиимэшэг.
Гээ бэрхэ пешкиим эдеэ. Хоёртьходомни һанаатай. Эннээ юугээр хааха бэлэйб? «Эдигты, - гэнэм, - эдьхойдтаа». «Мерси, һайн бэлэйт», - гээд, гурбатьхиим, ороолонш, залгиба.
Досоомни муу, доска дээр хэрэгүүдни тиимэшэг. «Энэ пешкээр хоёр клеткээр ябхам байз. Юукхээ нэгтэш ябаагойбпи». Пешкээ урайгшань түльхибэб. Тэр изииш нээниим абжа ха́йба. Би бэеэ барьжа шадаагойбгэй. «Юу хэжайнат? - һүйхэрнэм. - Минии пешкэйе энэ тэгшэ газар дээр юундэ эдеэбт? Юугээрээ эдеэбт? Хургаараа юу?».
- Үгэй, хургаараа бэшэ. Минии хурганда юу торжо унаабт. Гаржабтараа хургаа хабшааб. Хараан хүнүүд байха-хэлхэ байха.
Би гомдооб! «Ши аристократка, интеллигентнаб гэжайш бэеэ харуулха һанаатайш? Эрдэмтэйб гэхээ? Аса нааша, пешкэйм!».
Изии айгаа, теэд харуулнагэй, бэеэ зад баряад байна. Пешкэйм гэдэргэнь табяад, ээмээ һэжэрээд, «фу» гэнэ.
«Энэ пешкэдээ хахаарайгты! Намай юу пешкэ эдьжэ үзөөгэй гэжэ һанаат. Тани иимэ отстала хүн гэжэ орьдоо һанаагойб. Пановай учебник уншаагой байжа, сургуультай эхэнэртэй юу нааднат. Та нэтэрүү, һаларай, теори мэдхой хүнт! Ябхамни сааш эндаан!».
Арьлаа. Тэрнаан хойшо би дамочкатай аляадха гэжэ - ни-ни! Интеллигентка байгуун даа: ута рокировка хэхүүг али проходто сохьхууг? Тиимэшүү изиинүүшэ үлдче хаяарай! Тэдэш хүдииш раскрепощённо байгуужан, но шахмат бү наадаарайгты. Тэдэш пущай «поддавки» аляадажа, өөрьёо интеллигентностеэ харуулуужан.
Дулма Баторова буряад хэлэн дээрэ баргажан буряад аялгаар оршуулба.
Нютаг хэлэн» сониной ахамад редактор Цыренжаб Цыдыпович Чойропов Буряад ороной бүхы шатарта дуратайшуудые Уласхоорондын шатарай үдэрөөр амаршална!
Михаил Зощенкын бэшэһэн «Интеллигентка» гэжэ нэрэтэй рассказ Дулма Баторова баргажан буряадуудай аялгаар оршуулба.
«Нютаг хэлэн» сониной ахамад редактор Цыренжаб Цыдыпович Чойропов.
*****
К Международному дню шахмат — празднику интеллектуальной и интеллигентной игры.
Интеллигентка.
Михаил Зощенко.
Намда, ахатан, шахмат нааддаг изиинүүдэй урай хэлхиимэ балай үгэйл даа. Алгаа хараад, а́йгадаа угаагаад, бэеэ һамааруулжа наадчайгал даа, дуртайм хадаа. Теэд зарьмашуулайнь «иимэбдь-тиимэбдь» гэжайш аашалхадань - о́й дургойбэй. Тэдээнаан баһа «обирготоодшье» абаам.
Нэгтэ домоуправлени руу шашка наадхаа ерээб. Улаан буланда нэгэ изии һууна, полуинтеллигентна видтэй гэхээр, хюмуудаа шэрдаан. Докториинбрэй или овощной хамжаанай продавецимууг? Нам руу «зырк-зырк» хараад, «шахмат аляадхамнайг?», - гэжэ һураа.
Би һонирхооб: хаанаан иимиимэн би болооб гэжэ? Мани микрорайон соо хараагойм. Би наагуур теэд хэлнэм: «Наадии теэд. Слон офицер хоёроо илгаруулхиимаабзадтаа». «Тэрээн тухай бү яарагты», - гээд пешкээрээ хахад доска дээгүүр алхаад ябаба.
Наадабабдь. Минии байдал тиимэшэг.
Гээ бэрхэ пешкиим эдеэ. Хоёртьходомни һанаатай. Эннээ юугээр хааха бэлэйб? «Эдигты, - гэнэм, - эдьхойдтаа». «Мерси, һайн бэлэйт», - гээд, гурбатьхиим, ороолонш, залгиба.
Досоомни муу, доска дээр хэрэгүүдни тиимэшэг. «Энэ пешкээр хоёр клеткээр ябхам байз. Юукхээ нэгтэш ябаагойбпи». Пешкээ урайгшань түльхибэб. Тэр изииш нээниим абжа ха́йба. Би бэеэ барьжа шадаагойбгэй. «Юу хэжайнат? - һүйхэрнэм. - Минии пешкэйе энэ тэгшэ газар дээр юундэ эдеэбт? Юугээрээ эдеэбт? Хургаараа юу?».
- Үгэй, хургаараа бэшэ. Минии хурганда юу торжо унаабт. Гаржабтараа хургаа хабшааб. Хараан хүнүүд байха-хэлхэ байха.
Би гомдооб! «Ши аристократка, интеллигентнаб гэжайш бэеэ харуулха һанаатайш? Эрдэмтэйб гэхээ? Аса нааша, пешкэйм!».
Изии айгаа, теэд харуулнагэй, бэеэ зад баряад байна. Пешкэйм гэдэргэнь табяад, ээмээ һэжэрээд, «фу» гэнэ.
«Энэ пешкэдээ хахаарайгты! Намай юу пешкэ эдьжэ үзөөгэй гэжэ һанаат. Тани иимэ отстала хүн гэжэ орьдоо һанаагойб. Пановай учебник уншаагой байжа, сургуультай эхэнэртэй юу нааднат. Та нэтэрүү, һаларай, теори мэдхой хүнт! Ябхамни сааш эндаан!».
Арьлаа. Тэрнаан хойшо би дамочкатай аляадха гэжэ - ни-ни! Интеллигентка байгуун даа: ута рокировка хэхүүг али проходто сохьхууг? Тиимэшүү изиинүүшэ үлдче хаяарай! Тэдэш хүдииш раскрепощённо байгуужан, но шахмат бү наадаарайгты. Тэдэш пущай «поддавки» аляадажа, өөрьёо интеллигентностеэ харуулуужан.
Дулма Баторова буряад хэлэн дээрэ баргажан буряад аялгаар оршуулба.
Нютаг хэлэн» сониной ахамад редактор Цыренжаб Цыдыпович Чойропов Буряад ороной бүхы шатарта дуратайшуудые Уласхоорондын шатарай үдэрөөр амаршална!
2375